Κοιτάζοντας τον μαυροπίνακα.

Σκέψεις σχετικά με τα «πτυχία»…

Η φράση «εύκολο πτυχίο» και «δύσκολο πτυχίο» με απασχόλησε αρκετά σαν μαθήτρια, αλλά όταν ξεκίνησα να διδάσκω, πραγματικά με πονοκεφάλιασε…

Αρχικά να ξεκαθαρίσω ότι μιλώ για πιστοποιήσεις γνώσης της Αγγλικής γλώσσας. Οπότε δεν πρόκειται για κάποιο πανεπιστημιακό πτυχίο. Θα σταθώ λοιπόν στις λέξεις «εύκολο» και «δύσκολο»… Τι ακριβώς μπορεί να σημαίνουν όσον αφορά στις εξετάσεις πιστοποίησης γνώσεων σε μια ξένη γλώσσα;

Προσπαθώ να αποφασίσω τι ακριβώς σημαίνει «εύκολο» και «δύσκολο». Σκέφτομαι όλες τις φορές που δυσκολεύτηκα να λύσω μια μαθηματική άσκηση ενώ οι συμμαθητές έλεγαν ότι ήταν «πανεύκολη». Σκέφτομαι επίσης πόσο εύκολες μου φαίνονταν οι ξένες γλώσσες. Για κάποιους συμμαθητές μου όμως, ήταν μαρτύριο… Κάποιοι άλλοι ήταν καταπληκτικοί μουσικοί και διάβαζαν νότες με ευκολία, ενώ εμένα μου φαίνονταν σα ζαλισμένα μυρμήγκια… Ακόμα θυμάμαι ότι ο μόνος λόγος που μου πρότειναν  οι φίλοι να παίξουμε κυνηγητό ήταν ότι ήμουν η πρώτη που πιανόταν… Το να τρέχει κανείς μου φαινόταν αντίθετο στη φύση των ανθρώπων και απορούσα που η αδελφή μου ήταν τόσο καλή σε αυτό…

Νομίζω καταλάβατε πού το πάω… Υπάρχουν για όλους μας πράγματα που μας δυσκολεύουν και άλλα τα οποία φαίνεται να επιτυγχάνουμε με ευκολία. Είναι διαφορετικά για τον καθένα από εμάς, συνεπώς δεν μπορεί να υπάρχει αντικειμενικότητα όταν μιλάμε για εύκολες και δύσκολες δεξιότητες.

Αντικειμενικότητα υπάρχει όταν μιλάμε για επίπεδο. Όταν ξέρουμε ότι εξετάζουμε ένα συγκεκριμένο ποσό, υλικό, αποτέλεσμα.

Σκεφτείτε πέντε ανθρώπους που πρέπει να βρίσκονται σε ένα δικαστήριο την ίδια χρονική στιγμή. Δε θα δικαστούν ανάλογα με το πώς έφτασαν εκεί, ούτε με ποια σειρά έφτασαν. Θα δικαστούν σύμφωνα με κάποιους προαποφασισμένους και γνωστούς νόμους. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και με τις εξετάσεις πιστοποίησης. Οι γνώσεις που εξετάζονται και η ικανότητα επικοινωνίας σε μια ξένη γλώσσα είναι διαβαθμισμένες από το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Γλωσσομάθειας (CEFR) που είναι κοινό για όλες τις ευρωπαϊκές γλώσσες. Το CERF αναφέρεται ουσιαστικά στο επίπεδο επικοινωνίας και όχι στις ακαδημαϊκές σπουδές σε μια ξένη γλώσσα.

Αν λοιπόν συνεχίσουμε να αναφερόμαστε σε «εύκολα» και «δύσκολα» πιστοποιητικά , θα πρέπει να έχουμε συναίσθηση σε τι ακριβώς αναφερόμαστε και κυρίως να το εξηγούμε.

Αυτή τη στιγμή υπάρχουν πάνω από 30 πιστοποιήσεις γνώσης της Αγγλικής γλώσσας. Τα επίπεδα που πιστοποιούνται είναι σε όλα τα ίδια. Αυτά καθορίζονται από το CEFR- A1, A2, B1, B2, C1, C2.  Ο τρόπος εξέτασης διαφέρει από εξέταση σε εξέταση. Κάποιες έχουν περισσότερες ασκήσεις πολλαπλών επιλογών, κάποιες άλλες περισσότερη παραγωγή γραπτού και προφορικού λόγου, περισσότερα ή μεγαλύτερα κείμενα, περισσότερες ασκήσεις ακαδημαϊκού περιεχομένου και λοιπά.

Ο τρόπος εξέτασης λοιπόν είναι που διαφέρει και όχι οι γνώσεις ή οι ικανότητες των εξεταζόμενων. 

Ας σταματήσει η κατηγοριοποίηση των υποψηφίων και των πιστοποιητικών. Κυρίως ας σταματήσει ο σνομπισμός. Η γνώση είναι αυταπόδεικτη και δεν έχει μεγαλύτερη ή μικρότερη αξία ανάλογα με το πώς αποκτήθηκε.

Για να γυρίσουμε στο παράδειγμα με το δικαστήριο, ας αναφερθεί κάτι τελευταίο. Σε μία δίκαιη και ευνομούμενη κοινωνία δεν πρέπει να κρίνεται κάποιος από τον τρόπο που έφτασε στο δικαστήριο. Αυτό είναι το σωστό. Το σωστότερο όμως για μια δίκαιη και ευνομούμενη κοινωνία είναι να φροντίζει ώστε όλοι να έχουν πρόσβαση στα δικαστήριά της, ανεξάρτητα από το δρόμο που θα χρειαστεί να πάρουν για να φτάσουν εκεί.